Ψώρες
Με τον γενικό όρο «ψώρα» εννοούμε μία παρασιτικής αιτιολογίας δερματίτιδα που προκαλείται από ακάρεα που δεν είναι ορατά δια γυμνού οφθαλμού, αλλά μέσω της μικροσκόπησης. Υπάρχουν διάφορα είδη ακαρέων που παρασιτούν την επιφάνεια του δέρματος, την επιδερμίδα ή τους θυλάκους των τριχών. Είναι σημαντικό οι διάφοροι τύποι ψώρας να μη συγχέονται καθώς πρόκειται για εντελώς διαφορετικά παράσιτα άρα και νοσήματα, με διαφορετική παθογένεια, συμπτώματα και τρόπο μετάδοσης αλλά και θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Δεμοδεκτική ψώρα
Πρόκειται για την πιο συχνή από τις ψώρες του σκύλου και είναι μη εποχική. Προκαλείται από τα ακάρεα Demodex canis τα οποία αποτελούν μέρος της φυσιολογικής πανίδας του δέρματος. Το Demodex canis παρασιτεί φυσικά τους θυλάκους των τριχών και σπανιότερα τους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος, χωρίς όμως να προκαλεί πάντα εμφανή συμπτώματα. Η εμφάνιση δερματικών αλλοιώσεων συμβαίνει λόγω υπέρμετρου πολλαπλασιασμού των συγκεκριμένων παρασίτων που συνδέεται με γενετικούς παράγοντες και εξαρτάται από την ηλικία του σκύλου-ξενιστή, το μήκος του τριχώματος, το στάδιο του οιστρικού κύκλου και τον τοκετό (θηλυκοί σκύλοι), την ταυτόχρονη παρουσία ένδο-παρασίτων ή άλλων σοβαρών συστηματικών νοσημάτων, αλλά και τη λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Η δεμοδεκτική ψώρα είναι συχνότερη στους νεαρούς-ανήλικους και υπερήλικους σκύλους λόγω της ανοσοκαταστολής που παρουσιάζουν τα ζώα των ηλικιών αυτών. Η δεμοδεκτική ψώρα δεν μεταδίδεται από τον σκύλο στον άνθρωπο.
Σπανιότερα στο σκύλο συναντώνται τα παράσιτα Demodex injai και Demodex cornei, τα οποία διαφέρουν σε μορφολογία, παθογένεια και αντιμετώπιση.
Τι προκαλεί στο σκύλο;
Το παράσιτο ζει φυσικά στους θυλάκους των τριχών και τους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος. Σε περίπτωση που για τους παραπάνω λόγους αυξηθεί ο αριθμός των παρασίτων, προκαλείται θυλακίτιδα- φλεγμονή των θυλάκων των τριχών- και στη συνέχεια παρατηρείται αλωπεκία -απώλεια των τριχών- στο συγκεκριμένο σημείο. Σε χρόνια περιστατικά η δερματίτιδα επιπλέκεται με μικροοργανισμούς όπως ο σταφυλόκοκκος. Η δεμοδεκτική ψώρα συνήθως δεν προκαλεί κνησμό.
Κλινική κατηγοριοποίηση
Αναλόγως με την ηλικία του σκύλου η δεμοδεκτική ψώρα χωρίζεται σε αυτή των ανηλίκων και των ενηλίκων σκύλων, αναλόγως με τον αριθμό ή την έκταση των αλλοιώσεων χωρίζεται σε εστιακή ή γενικευμένη και τέλος αναλόγως με την παρουσία ή όχι βακτηριακών επιπλοκών χωρίζεται σε επιπλεγμένη και μη επιπλεγμένη. Η θεραπεία που θα ακολουθηθεί εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το είδος της ψώρας με βάση την κλινική αυτή κατηγοριοποίηση.
Είναι μεταδοτική;
Η δεμοδεκτική ψώρα από το Demodex canis μεταδίδεται μόνο από τη μητέρα στο κουτάβι κατά το θηλασμό μέσα στις πρώτες ημέρες της ζωής του και δεν μεταδίδεται με κανένα άλλο τρόπο. Επίσης δεν πρόκειται για ψώρα που μεταδίδεται από τον σκύλο στον άνθρωπο. Για τους λόγους αυτούς, οι σκύλοι στους οποίους ανευρίσκεται το συγκεκριμένο παράσιτο θα πρέπει να μη χρησιμοποιούνται σαν γεννήτορες. Οι θηλυκοί σκύλοι που είναι φορείς του παρασίτου θα πρέπει να στειρώνονται καθώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα έξαρσης της νόσου κατά τη διάρκεια του οίστρου ή τις μέρες γύρω από τον τοκετό και τη γαλουχία.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση γίνεται μετά από λήψη υλικών από το δέρμα (βαθειά ξέσματα) και εξέταση αυτών στο μικροσκόπιο.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η αγωγή μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα που χορηγούνται τοπικά (αμπούλες, σαμπουάν ή διαλύματα), ή να χορηγείται από το στόμα. Η εκλογή του ή των φαρμάκων γίνεται από τον θεράποντα ιατρό με βάση το εκάστοτε περιστατικό (φυλή, ηλικία, έκταση των αλλοιώσεων, συνυπάρχοντα νοσήματα) και στηρίζεται στη χορήγηση ακαρεοκτόνου (παρασιτοκτόνου) αγωγής σε συνδυασμό με τη χορήγηση αντιβιοτικών στην περίπτωση που υπάρχουν δευτερογενείς βακτηριακές επιπλοκές. Η θεραπεία της γενικευμένης δεμοδεκτικής ψώρας είναι μακρόχρονη και η διακοπή της απαιτεί την επιβεβαίωση της “παρασιτολογικής ίασης” που γίνεται μετά από λήψη ξεσμάτων από το δέρμα του σκύλου, τα οποία θα πρέπει να είναι αρνητικά.
Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι σκοπός της θεραπείας δεν είναι η εξάλειψη του παρασίτου, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί, αφού πρόκειται για μέλος της φυσιολογικής πανίδας του δέρματος του σκύλου, αλλά ο έλεγχος του αριθμού των παρασίτων. Συνεπώς πρόκειται για παράσιτο το οποίο παραμένει στο δέρμα του ζώου και η δερματίτιδα αυτή μπορεί να εκδηλωθεί ξανά αν υπάρχει κάποιος προδιαθέτων παράγοντας (ανοσοκαταστολή, συστηματικό νόσημα κτλ).
attikovet.gr