Ανδρική Ανικανότητα
Ανικανότητα ονομάζουμε την αδυναμία ενός ατόμου να έχει σεξουαλικές σχέσεις λόγω της μη ύπαρξης στύσης. Η ανικανότητα αποτελεί πολλές φορές συνέπεια της σεξουαλικής ανεπάρκειας. Με τον όρο σεξουαλική ανεπάρκεια εννοούμε τη χαλαρότητα στύσης, την ταχεία εκσπερμάτωση, τη γρήγορη χαλάρωση μιας φυσιολογικής στύσης ή ακόμα την έλλειψη επιθυμίας για τη σύναψη σεξουαλικής σχέσης. Ανάλογα με την αιτία που την προκαλεί, διακρίνουμε την ανικανότητα σε ανατομική, ενδοκρινική ή ορμονική, αγγειακή (Αθηρωμάτωση αρτηριών – κυκλοφορικό πρόβλημα) και ψυχολογική – ψυχογενή. Διακρίνουμε την ανικανότητα που οφείλεται σε ανατομικές διαμαρτίες ή αλλιώς ανατομικές βλάβες. Μια σπάνια περίπτωση είναι να υπάρχει σχεδόν πλήρης έλλειψη πέους ή το πέος να μη φαίνεται σχεδόν καθόλου∙ να είναι δηλαδή υποτυπώδες και να βρίσκεται κάτω από το δέρμα του οσχέου. Μια άλλη περίπτωση είναι ο επισπαδίας, όπου το στόμα της ουρήθρας βρίσκεται στην άνω επιφάνεια της βαλάνου καθώς και ο υποσπαδίας, όπου το στόμα της ουρήθρας βρίσκεται κάτω από τη βάλανο ή στο όσχεο. Εδώ μπορεί να υφίσταται η δυνατότητα συνουσίας, πλην όμως δημιουργούνται προβλήματα.
Άλλες περιπτώσεις είναι το πολύ μικρό όπως επίσης και το πολύ μεγάλο σε μέγεθος πέος, το οποίο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κατά την συνουσία. Αναφέρονται περιπτώσεις ανώμαλου σχήματος πέους λόγω συγγενούς ή τραυματικής αιτιολογίας, όπως επίσης και μικρές ανωμαλίες όπως είναι ο βραχύς Χαλινός, ή διάφορα ογκίδια τα οποία είναι δυνατό να προκαλέσουν επώδυνες στύσεις. Μια άλλη περίπτωση είναι η οστεοποίηση των σηραγγωδών σωμάτων ή και ακόμη η έλλειψη πέους από ακρωτηριασμό ή τραυματισμό. Ας αναφερθούμε τώρα στην ανικανότητα που οφείλεται σε λειτουργικές διαταραχές. Μια απ’ αυτές είναι λόγω υπερβολικής εγκράτειας περί τα αφροδίσια ή από άτομα που λόγω συνθηκών, όπως οι ναυτικοί, ή άτομα που μένουν σε χώρες που δεν είναι εύκολο να εξευρεθεί, λόγω της νομοθεσίας, εύκολα σεξουαλικός σύντροφος ή είναι φυλακισμένοι και άλλες, εκεί παρατηρείται βαθμιαία πτώση της σεξουαλικής διάθεσης λόγω συνεχούς και μεγάλης αποχής. Το ίδιο μπορεί να συμβεί εάν ορισμένα άτομα κάνουν αντίθετα πολύ μεγάλη κατάχρηση σεξουαλικών σχέσεων ή σε άτομα τα οποία φτάνουν σε μεγάλη ηλικία και ουδέποτε είχαν σεξουαλικές σχέσεις φυσιολογικές αλλά πάντα είχαν κατάχρηση περί τον αυνανισμό.
Επίσης σεξουαλικές διαστροφές όπως ο φετιχισμός, ο μαζοχισμός, η κτηνοβασία, ο σαδισμός, η νεκροφιλία και άλλες προκαλούν έντονες σεξουαλικές διαταραχές. Υπάρχει και η κληρονομική ανικανότητα που μπορεί να προέρχεται από κληρονομική σύφιλη ή χρόνιο αλκοολισμό. Επίσης ο σεξουαλικός μεταμορφισμός μπορεί και αυτός να προκαλέσει σεξουαλική ανικανότητα, δηλαδή ένας άνδρας ο οποίος ξαφνικά αρχίζει να νομίζει ότι αποκτά γυναικείο σώμα, αλλοιώνεται η φωνή του προς το γυναικείο, γυναικείας ασχολίας, παρεξηγεί τις ομιλίες των άλλων, νομίζει ότι αλλάζει φύλο. Αυτό μπορεί να έχει πολλές φορές σχέση με ενδοκρινικές διαταραχές, αλλά μπορεί να έχει σχέση και με ψυχονευρωτικές καταστάσεις. Κύρια και πολύ μεγάλη αιτία ανικανότητας είναι η ανικανότητα που οφείλεται στη νευρασθένεια και γενικά στις ψυχώσεις.
Γυναικεία Ανικανότητα
Οι διαταραχές της γυναικείας σεξουαλικής συμπεριφοράς έχουν συνήθως ψυχοσωματικά αίτια. Μια από τις κύριες αιτίες της σεξουαλικής ανοργασμίας της γυναίκας είναι όταν ο σύντροφός της πάσχει από πρόωρη εκσπερμάτωση. Πέραν του ότι ουδέποτε προλαβαίνει να φτάσει σε οργασμό, νιώθει αδικημένη και ότι ο σύντροφός της αδιαφορεί γι’ αυτήν. Είναι πάντως πολύ δύσκολο να κατατάξεις τη γυναικεία ανεπάρκεια σε κάποιο συγκεκριμένο και απόλυτο αίτιο. Συνήθως συνυπάρχουν πολλαπλές αιτίες, οι οποίες επηρεάζουν σωματικά, ψυχολογικά και κοινωνικά τη γυναίκα και είναι αδύνατο να ξεχωρίσουμε έναν και μόνο παράγοντα που ευθύνεται για αυτό.
Μια άλλη φθίνουσα στις μέρες μας σημαντική αιτία του γυναικείου ανοργασμού είναι οι θρησκευτικές προκαταλήψεις και η θρησκευτική προσήλωση. Επίσης μια άλλη αιτία είναι η υπερπροστασία των γονέων και η μετατροπή του παιδιού σε μια “κούκλα” η οποία άγεται και φέρεται από τα γονεϊκά προτσές και έτσι δεν επιτρέπει την ανάπτυξη της προσωπικότητας και την αναγνώριση της σεξουαλικής υπόστασης και ενός συστήματος αξιών που να υπαγορεύουν την ορθή ανάπτυξη της σεξουαλικότητας του ατόμου. Άλλες πιθανές αιτίες: Παθολογικές καταστάσεις της γυναίκας (ψύχωση -εγκεφαλοπάθεια- αφαίρεση γενετικών οργάνων κ.λ.π.), ανατομικές ανωμαλίες των γεννητικών οργάνων. Αυστηρή ανατροφή – Χρόνιοι αυνανισμοί – παρατεινόμενη εγκράτεια – συνεχής αθλητική ενασχόληση.