Ασβέστιο

Ασβέστιο

Περιγραφή
Το Ασβέστιο είναι ένα μέταλλο ή αλλιώς μεταλλικό στοιχείο, δηλαδή ανήκει στην ομάδα των ανόργανων στοιχείων που λέγονται μακροστοιχεία ή αλλιώς μεγαλοστοιχεία. Είναι το πιο άφθονο μέταλλο στο ανθρώπινο σώμα και αποτελεί περισσότερο από το 1,5% του συνολικού σωματικού του βάρους. Περίπου το 99% του σωματικού ασβεστίου εντοπίζεται στα οστά, ενώ το υπόλοιπο 1% βρίσκεται στα μαλακά μόρια. Η απορρόφηση του ασβεστίου εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τη βιταμίνη D και συνεπώς η έλλειψη βιταμίνης D και η έλλειψη ασβεστίου έχουν ταυτόσημα συμπτώματα.
Όταν τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα είναι χαμηλά, η βιταμίνη D, η οποία δρα σαν ορμόνη, συμβάλλει στην αύξηση του επιπέδου του ασβεστίου στο αίμα προωθώντας την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο καθώς και την απελευθέρωσή τους από τα οστά. Προκειμένου να διατηρηθεί η φυσιολογική αναλογία ασβεστίου/φωσφόρου στο σώμα, η βιταμίνη D αυξάνει επίσης την έκκριση του φωσφόρου, αλλά όχι του ασβεστίου, από τα νεφρά.

Δράση
Το ασβέστιο εμπλέκεται στο σχηματισμό των οστών και των δοντιών. Επίσης, είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των μυών και των νεύρων, την πήξη του αίματος και τη διατήρηση της πίεσης του αίματος. Μικρές ποσότητες ασβεστίου απαιτούνται προκειμένου να βοηθήσουν τον «εσωτερικό παράγοντα» στο ρόλο του στην απορρόφηση της Β12. Επιπλέον, ελέγχει τις συσπάσεις του καρδιακού μυός, άρα συντελεί στη διατήρηση του καρδιακού ρυθμού. Τέλος, ελέγχει τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα.

Έλλειψη
Η σοβαρή έλλειψη ασβεστίου στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει ραχίτιδα, παρόλο που η ασθένεια αυτή οφείλεται συνήθως σε έλλειψη βιταμίνης D. Η αντίστοιχη ασθένεια στους ενήλικες είναι η οστεομαλακία.
Θεωρείται ότι η ανεπαρκής λήψη ασβεστίου κατά τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας σχετίζεται με την ανάπτυξη μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης (ασθένεια με εύθραυστα οστά). Πιο άμεσες ενδείξεις έλλειψης ασβεστίου είναι οι μυϊκοί σπασμοί, η αϋπνία και η ευερεθιστικότητα. Οι αλλεργίες ενδέχεται επίσης να επιδεινωθούν από έλλειψη ασβεστίου.

Συνιστώμενη δόση
Ο Εθνικός Οργανισμός Οστεοπόρωσης (National Osteoporosis Society) συνιστά τη λήψη των ακόλουθων δόσεων:

  • Άνδρες, προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και εμμηνοπαυσιακές γυναίκες που υπόκεινται σε HRT (Hormone Replacement Therapy: θεραπεία υποκατάστασης ορμονών): 1000mg ημερησίως.
  • Έγκυες και γυναίκες σε θηλασμό που υπόκεινται σε HRT: 1200mg ημερησίως.
  • Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες (που δεν υπόκεινται σε HRT): 1500mg ημερησίως.
  • Ισοζύγιο ασβεστίου και υπερβολική δόση
    Το σώμα διατηρεί ένα ιδανικό επίπεδο ασβεστίου στο αίμα κάθε χρονική στιγμή. Εάν το ασβέστιο που προέρχεται από την τροφή αυξήσει αυτό το επίπεδο, τότε αυξάνεται η πρόσληψη ασβεστίου από τα οστά. Εάν το ασβέστιο στη διατροφή μειωθεί, τότε τα οστά αποδεσμεύουν ασβέστιο (και φώσφορο) προκειμένου να διατηρηθούν τα επίπεδα του ασβεστίου στο αίμα. Συνεπώς, η χαμηλή λήψη ασβεστίου μέσω της διατροφής για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε λέπτυνση των οστών (οστεοπόρωση).
    Από την άλλη μερία, η υπερβολική κατανάλωση ασβεστίου (συνήθως μέσω συμπλήρωμάτων) δεν είναι χωρίς συνέπειες. Σε άτομα με προδιάθεση μπορεί να οδηγήσει σε σχηματισμό λίθων στους νεφρούς και επώδυνους «κωλικούς» των ουροφόρων οδών, όπως και άλλα προβλήματα υγείας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το ανώτερο ασφαλές όριο ημερήσιας πρόσληψης ασβεστίου κυμαίνεται, αναλόγως του ατόμου, από 2000 έως 2500 mgr (2-2,5 γραμμάρια).

Πηγές φυσικού ασβεστίου
Σουσάμι, σουπιοκόκκαλο, σπανάκι, μαρούλι, βρούβες, μαϊντανός, μπρόκολο, αγκινάρες, λάχανο, σύκα, πορτοκάλι, ακτινίδιο, λευκό αλεύρι σόγιας, αβγό (ιδιαίτερα το κέλυφος), ρεβύθια, φασόλια, καρύδια, αμύγδαλα φακές, σόγια, θαλασσινά, τυρί, γραβιέρα, γάλα, γιαούρτι και γενικότερα όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Leave a Comment