Τι είναι και πόσο μας απειλεί;
Το ουρικό οξύ είναι προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών, δηλαδή των πρωτεϊνών στον πυρήνα των ανθρώπινων κυττάρων, και φυσιολογικά κυκλοφορεί στο αίμα. Το ουρικό οξύ υπό φυσιολογικές συνθήκες αποβάλλεται από τον οργανισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως ο μηχανισμός αποβολής του ουρικού οξέος δε λειτουργεί σωστά με αποτέλεσμα τα επίπεδά του στο αίμα να αυξάνονται. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως υπερουριχαιμία. Η υπερουριχαιμία είναι παθολογική πρόδρομος κατάσταση της ουρικής αρθρίτιδας και ευθύνεται για το 5-10% των ουρολίθων. Επειδή δε το ουρικό είναι δυσδιάλυτο στο νερό, η υπερουριχαιμία έχει ως αποτέλεσμα να εναποτίθενται κρύσταλλοι ουρικού νατρίου σε διάφορα σημεία του σώματος και κυρίως στις αρθρώσεις (ουρική αρθρίτιδα ή ποδάγρα) αλλά και σε διάφορα όργανα, όπως στα νεφρά, όπου προκαλούνται νεφρικές βλάβες. Η ουρική αρθρίτιδα, σε οξεία ή χρόνια μορφή, εμφανίζεται μετά την ηλικία των 35 ετών και προσβάλει κυρίως τους άνδρες. Χαρακτηρίζεται από ξαφνικό και οξύ πόνο που συνήθως εντοπίζεται στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπερουριχαιμία δεν οδηγεί πάντα σε ουρική αρθρίτιδα, ενώ η υπερουριχαιμία πάντα προηγείται της ουρικής αρθρίτιδας.
Αίτια εμφάνισης ουρικού οξέος
Κύρια αίτια των παραπάνω αποτελούν:
* Γενετικοί προδιαθεσικοί παράγοντες
* Υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος και τροφών πλούσιων σε πουρίνες
Στην περίπτωση του ουρικού οξέος τα τρόφιμα χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:
* Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες. Συστήνεται η πλήρης αποφυγή των τροφίμων αυτών.
* Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα τρόφιμα με μέτριο περιεχόμενο πουρινών. Η χρήση αυτών των τροφίμων πρέπει να γίνεται με προσοχή.
* Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι τροφές που μπορούν να καταναλώνονται ελεύθερα από άτομα που πάσχουν από ουρικό οξύ. Προσοχή χρειάζεται εάν συνυπάρχουν άλλες παθήσεις.
Γενικές συμβουλές
Για πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της υπερουριχαιμίας και την πρόληψη των προαναφερθέντων παθολογικών καταστάσεων συνίστανται:
* Η απώλεια βάρους, εφ’ όσον είναι επιθυμητό από το γιατρό ή το διαιτολόγο.
* Η πρόσληψη γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων χαμηλών σε λιπαρά.
* Η τήρηση δίαιτας χαμηλή σε πουρίνες, ύστερα από εντολή γιατρού και σε συνεργασία με το διαιτολόγο.
* Η αποφυγή κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών και ιδιαίτερα μπύρας και λικέρ. Αντίθετα επιτρέπεται η λήψη 1-2 ποτήρια κρασιού την ημέρα.
* Η κατανάλωση πολλών υγρών (νερό, χυμοί) κατά τη διάρκεια της ημέρας για την αποβολή του ουρικού οξέος με τα ούρα.