Χαμομήλι

Χαμομήλι

Περιγραφή
Η επιστημονική ονομασία για το Χαμομήλι είναι Chamaemelum nobile (Ρωμαϊκό χαμόμηλο- Χαμομέλο το ευγενές) και Chamamelum recutita (Γερμανικό χαμόμηλο- Χαμομίλλα η περιτμημένη).Τα δύο αυτά φαρμακευτικά είδη έχουν όμοιες ιδιότητες. Στην Ελλάδα υπάρχει το είδος Marticaria chamomilla με ανάλογες ιδιότητες και εφαρμογές. Οι αρχαίοι Έλληνες το ονόμασαν «μήλο χαμαί» λόγω της μυρωδιάς του και οι Αγγλοσάξωνες θεωρούσαν το χαμομήλι ένα από τα εννέα ιερά βότανα που δώρισε στο κόσμο ο θεός Γουόντεν.
Είναι φυτό μονοετές, ύψους μέχρι 35 εκατοστά. Έχει βλαστό λείο, πολύκλαδο, όρθιο. Τα φύλλα δις ή τρις φτεροσχιδή. Τα άνθη είναι σε ακραία κεφάλια, ασπροκίτρινα. Αυτοφύεται σε χέρσα και καλλιεργημένα μέρη σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Η άνθηση αρχίζει τον Απρίλιο και διαρκεί μέχρι και τον Ιούνιο.  Από το φυτό συλλέγονται τα άνθη, όταν ανοίξουν καλά. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το χαμομήλι είναι ένα από τα κυριότερα συστατικά γαληνικών παρασκευασμάτων σε όλα τα φαρμακεία του κόσμου.

Ιστορικά στοιχεία
Οι θεραπευτικές του ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα και βέβαια ο Ιπποκράτης το θεωρούσε θαυματουργό για πολλές περιπτώσεις. Το αιθέριο έλαιο του χαμομηλιού αποστάζεται από την εποχή του μεσαίωνα και χρησιμοποιείται σε ευρύ φάσμα παθήσεων όπως το έκζεμα και το άσθμα.

Χρησιμοποιούμενα μέρη
Χρησιμοποιούμενα μέρη είναι τα ανθοφόρα κεφάλια (ταξιανθίες) που περιέχουν πολλές διαφορετικές ουσίες στις οποίες οφείλεται η ποικιλότητα των ιδιοτήτων του.

Συστατικά στοιχεία
Το αποξηραμένο άνθος περιέχει πτητικό έλαιο, φλαβονοειδή, βαλεριανικό οξύ, κουμαρίνες, ταννίνες, σαλικυλικά, κυανογόνα γλυκοσίδια. Επίσης περιέχει ασβέστιο, κάλιο, καθώς κι ένα σπάνιο ιχνοστοιχείο το κάδμιο. Δρα ως αντιφλεγμονώδες, σπασμολυτικό, πικρό, ηρεμιστικό.

Θεραπευτικές ιδιότητες
Το χαμομήλι έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση καταστάσεων, όπως το άσθμα, το έκζεμα, η διάρροια, η ναυτία και ο εμετός, ο πυρετός και όλες σχεδόν οι νευρικές καταστάσεις και το στρες. Είναι άριστο για τη σπαστική κολίτιδα και την επούλωση των ελκών του στομάχου και της στοματικής κοιλότητας. Δρα κατά της δυσκοιλιότητας και κατά της επιπεφυκίτιδας. Το πρώτο ρόφημα των νεογέννητων βρεφών για καθάρισμα και απολύμανση του πεπτικού τους συστήματος είναι το χαμομήλι. Συμμετέχει σε πολλά καλλυντικά που αφορούν το δέρμα και τα μαλλιά.
Τέλος έρευνες δείχνουν ότι το χαμομήλι έχει επιπλέον και μυοχαλαρωτική δράση. Ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση πέντε φλιτζανιών χαμομηλιού ημερησίως, επί δεκαπέντε ημέρες, αρκούν για να προκαλέσουν αύξηση των συγκεντρώσεων κάποιων χημικών σε επίπεδα που επιτρέπουν την καταπολέμηση των μυϊκών σπασμών και των φλεγμονών.
Το γνήσιο έλαιο χαμομηλιού είναι πολύ ακριβό και έχει βαθύ μπλε χρώμα λόγω του χαμαζουλενίου που περιέχει. Στο αιθέριο έλαιο του κυριαρχεί η χαμαιζουλίνη στην οποία οφείλεται η αντιφλεγμονώδης και αντιφλογιστική δράση του. Περιέχει επίσης αζουλίνη, φαρνεζίνη, καμφορά κ.λ.π Η αζουλίνη που έχει το λάδι του ασκεί τοπική αναισθητική δράση και αναπλάθει το δέρμα. Είναι ηρεμιστικό για τα μάτια. Είναι αντισηπτικό και κατευναστικό σε ερεθισμούς του δέρματος, ακμή, φαγούρα, αλλεργίες.
Σε γενικές γραμμές το χαμομήλι ξεκουράζει και ηρεμεί από το στρες και η χρήση του είναι εσωτερική και εξωτερική.

Παρασκευή
Από τα άνθη κάνουμε έγχυμα που το πίνουμε για το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, την ανορεξία και τη δυσπεψία. Αν πιούμε μία κούπα το βράδυ μας βοηθά για την αϋπνία, το άγχος και το στρες. Βοηθά στον ύπνο των μωρών αν προσθέσουμε 200-400 ml στραγγισμένο έγχυμα στο νερό που πλένουμε το μωρό το βράδυ.
Το βάμμα το χρησιμοποιούμε για το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, την αϋπνία και την ένταση.
Σε αλοιφή το χρησιμοποιούμε για δαγκώματα εντόμων, πληγές, έκζεμα με κνησμό και τον ερεθισμό ευαίσθητων περιοχών. Ως έγχυμα τέλος, είναι ωφέλιμο για πλύσεις σε στοματικές φλεγμονές. Για πλύσεις ματιών διαλύουμε 5-10 σταγόνες βάμματος σε ζεστό νερό και το χρησιμοποιούμε σε επιπεφυκίτιδα ή κουρασμένα μάτια.
Αν προσθέσουμε 2 κουταλιές άνθη σε μία λεκάνη με βραστό νερό μπορούμε να κάνουμε εισπνοές που μας βοηθούν σε περιπτώσεις καταρροής, αλλεργικού πυρετού, άσθμα ή βρογχίτιδα.
Το αιθέριο έλαιο το χρησιμοποιούμε σε λοσιόν για το έκζεμα. Βάζουμε 5 σταγόνες έλαιο χαμομηλιού σε 50 ml αποσταγμένη Αμαμηλίδα και καθαρίζουμε την πάσχουσα περιοχή.
Επίσης σε βαριά ρινική καταρροή, άσθμα ή κοκκύτη, βάζουμε 2-3 σταγόνες από το αιθέριο έλαιο σε ένα πιατάκι με ζεστό νερό και το αφήνουμε στο δωμάτιο το βράδυ.
Τέλος στο μπάνιο, βάζουμε 100γρ. χαμομήλι, ή διάφορα αρωματικά βότανα (δυόσμο, δενδρολίβανο, φασκόμηλο κ.λπ.), σε μία κατσαρόλα με καυτό νερό και το αφήνουμε για 15 λεπτά. Σουρώνουμε και ρίχνουμε το έγχυμα στο νερό του μπάνιου.

Προφυλάξεις
Η κατάχρηση της εσωτερικής χρήσης μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες καταστάσεις, όπως ζαλάδες, αύξηση των καρδιακών παλμών, κεφαλαλγίες, αϋπνίες κ.λπ.

Από άρθρο του Σάκη Κουβάτσου στα Χανιώτικα Νέα

 

Related posts

Τα 4 βότανα που κάνουν θαύματα στη δυσπεψία σου. Αντίο βαρυστομαχιά

Leave a Comment