Η αυξημένη πρόσληψη υπερεπεξεργασμένων (ραφιναρισμένων) σπόρων και δημητριακών σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και θανάτου, σε σχέση με την κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The BMJ.
Οι σπόροι δημητριακών, όπως η βρώμη, το ρύζι, το κριθάρι και το σιτάρι αποτελούν περίπου το 50% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων σε όλο τον κόσμο και σχεδόν το 79% στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Τα δημητριακά ολικής άλεσης έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και σημαντικά λιπαρά οξέα, συγκριτικά με τα ραφιναρισμένα δημητριακά. Με βάση αυτό, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η μεγαλύτερη πρόσληψη δημητριακών ολικής άλεσης σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και θανάτου, αλλά σαφείς αντίστοιχοι συσχετισμοί δεν έχουν βρεθεί για τα ραφιναρισμένα δημητριακά.
Για να καλύψουν αυτό το κενό στα στοιχεία, λοιπόν, οι ερευνητές αξιολόγησαν τον συσχετισμό ανάμεσα στην πρόσληψη ραφιναρισμένων δημητριακών, ολικής άλεσης και λευκού ρυζιού και τις καρδιαγγειακές παθήσεις και την θνησιμότητα.
Τα ευρήματά τους βασίστηκαν σε δεδομένα 137.130 ανθρώπων ηλικίας 35-70 ετών από 21 χώρες χαμηλού, μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, οι οποίοι δεν είχαν ιστορικό καρδιακών παθήσεων και είχαν λάβει μέρος στη μελέτη PURE.
Σημειώνεται ότι οι επιστήμονες εξέτασαν το λευκό ρύζι ξεχωριστά από όλα τα υπόλοιπα ραφιναρισμένα δημητριακά, επειδή πάνω από το 60% του πληθυσμού της μελέτης PURE ζούσε στην Ασία, όπου το ρύζι αποτελεί βασική τροφή.
Κατά την έναρξη της μελέτης, συγκεντρώθηκαν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την εκπαίδευση, την οικονομική επιφάνεια, τον τρόπο ζωής και το ιατρικό ιστορικό των συμμετεχόντων και χρησιμοποιήθηκαν επικυρωμένα ερωτηματολόγια διατροφής για να αξιολογηθεί η πρόσληψη ραφιναρισμένων δημητριακών, ολικής άλεσης και λευκού ρυζιού.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν κατά μέσο όρο για 9,4 χρόνια τους θανάτους από καρδιαγγειακά αίτια ή τα σοβαρά καρδιαγγειακά περιστατικά, όπως το έμφραγμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή ανεπάρκεια. Μετά την ενσωμάτωση άλλων παραγόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, διαπίστωσαν ότι η κατηγορία υψηλότερης πρόσληψης ραφιναρισμένων δημητριακών (τουλάχιστον 350γρ. ή περίπου επτά μερίδες την ημέρα) σχετιζόταν με 27% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου και 33% υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών περιστατικών, σε σχέση με την κατηγορία χαμηλότερης πρόσληψης (λιγότερα από 50γρ. ημερησίως).
Η υψηλότερη πρόσληψη ραφιναρισμένων δημητριακών σχετίστηκε, επίσης, με υψηλότερη αρτηριακή πίεση, αλλά δεν παρατηρήθηκε σημαντικός συσχετισμός ανάμεσα στην πρόσληψη δημητριακών ολικής άλεσης ή λευκού ρυζιού και αποτελεσμάτων υγείας.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι η μελέτη ήταν παρατηρητική, επομένως δεν μπορεί να τεκμηριώσει σχέση αιτίου – αποτελέσματος, ενώ οι ειδικοί αναφέρουν και κάποιους περιορισμούς, όπως το ότι βασίστηκαν στη μνήμη των συμμετεχόντων για τα ερωτηματολόγια διατροφής, γεγονός το οποίο μπορεί να επηρέασε την ακρίβεια των αποτελεσμάτων.
Παρόλα αυτά, με δεδομένα από 21 χώρες και πέντε ηπείρους, οι ερευνητές κατάφεραν να αναλύσουν εκτενή μοτίβα διατροφής, που σημαίνει ότι τα αποτελέσματα είναι πιθανότατα ακριβή και ευρέως εφαρμόσιμα σε πληθυσμούς σε όλο τον κόσμο.
Έτσι, υποδεικνύουν ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί σε παγκόσμιο επίπεδο η χαμηλότερη πρόσληψη ραφιναρισμένων προϊόντων παράλληλα με την προώθηση της υψηλότερης πρόσληψης δημητριακών ολικής άλεσης. «Η μείωση στην ποσότητα και η βελτίωση στην ποιότητα των υδατανθράκων είναι σημαντική για τα καλύτερα αποτελέσματα υγείας», καταλήγουν οι επιστήμονες.
πηγή