Η καχεξία εμφανίζεται στο 70% των καρκινοπαθών στα τελικά στάδια της νόσου και αποτελεί αίτιο θανάτου στο 5-23% των ασθενών με καρκίνο τελικού σταδίου. Οι ασθενείς με καχεξία δεν είναι οι καλύτεροι υποψήφιοι για επιθετική ογκολογική θεραπεία, χειρουργική και μη. Η διατροφική παρέμβαση, αν και δεν αποτελεί το βασικό μέρος της ειδικής θεραπείας του καρκίνου, ωστόσο είναι απαραίτητη σε όλα τα στάδια της ασθένειας και της θεραπευτικής προσέγγισης, καθώς έχει αποδειχτεί η ευνοϊκή δράση της στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Για αυτό η διατροφική παρέμβαση θα πρέπει να ξεκινά από την πρώτη στιγμή της διάγνωσης του καρκίνου και να διατηρείται σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας.
Τα παραπάνω επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η αναισθησιολόγος-επικουρική ιατρός ΜΕΘ στο Θεαγένειο Νόπη Βενίκη, με αφορμή ομιλία της στην 3η Επιστημονική Διημερίδα Ουρολογικής Ογκολογίας Βορείου Ελλάδος.
“Η διατροφική υποστήριξη υπηρετεί τους ίδιους στόχους με την ογκολογική θεραπεία. Η διατροφή στην ογκολογία είναι ένας σημαντικός αλλά παραμελημένος τομέας δράσης που δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται επιπόλαια αλλά να αποτελεί αντικείμενο μελέτης στο πλαίσιο προοπτικών κλινικών ερευνών”, αναφέρει η κ. Βενίκη
Τι πετυχαίνει η διατροφική υποστήριξη του ασθενούς;
Ο υποσιτισμός στους καρκινοπαθείς προκαλεί αδυναμία, κόπωση, κακή λειτουργική κατάσταση, αυξημένα ποσοστά μολύνσεων, μειωμένη ανοχή της θεραπείας, μειωμένη ανταπόκριση στη θεραπεία αυξημένα ποσοστά επιπλοκών και αυξημένη θνητότητα. Επικαλούμενη στοιχεία επιστημονικών μελετών, η κ. Βενίκη αναφέρει μεταξύ άλλων ότι η διατροφική υποστήριξη: “είναι απαραίτητη για την πρόληψη ή την αναστροφή του υποσιτισμού, βοηθά στον έλεγχο των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον όγκο, μειώνει τις μετεγχειρητικές επιπλοκές, διατηρεί ουδέτερο ή θετικό ισοζύγιο πρωτεϊνών, συμβάλει στην επάρκεια βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων και ηλεκτρολυτών, μειώνει το ποσοστό μολύνσεων, βελτιώνει την ανοχή στη θεραπεία, μειώνει τη διάρκεια νοσηλείας, βελτιώνει την ποιότητα ζωής, βελτιώνει τις ψυχολογικές παραμέτρους”.
Διατροφική υποστήριξη στη θεραπευτική αγωγή
Όπως αναφέρει η κ. Βενίκη, ο κίνδυνος υποσιτισμού είναι ανάλογος της εντόπισης του όγκου και του είδους της θεραπείας. “Οποιαδήποτε διατροφική υποστήριξη θα πρέπει να ξεκινά κατά τη στιγμή της διάγνωσης και να διατηρείται σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας”, τονίζει η κ. Βενίκη.
Παράλληλα επισημαίνει ότι με τη διατροφική συμβουλευτική επιτυγχάνονται στους ασθενείς με καρκίνο υψηλότερες αποδόσεις, ενώ στους ασθενείς με καρκίνο υπό ακτινοθεραπεία καλύτερα αποτελέσματα. Παράλληλα, αναφέρει ότι η διατροφική συμβουλευτική είναι μια χρονοβόρα προσπάθεια και πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένες ομάδες
Καρκίνος και συμπληρώματα διατροφής
Σύμφωνα με την κ. Βενίκη, η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής από στόματος είναι μια απλή μη επεμβατική μέθοδος χορήγησης θρεπτικών συστατικών.
“Έχουν ευεργετική δράση στη φυσική λειτουργία και την αύξηση του σωματικού βάρους και καλύτερη αποτελεσματικότητα σε ασθενείς των οποίων ο Δείκτης Μάζας Σώματος είναι κάτω από 20. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι με την λήψη συμπληρωμάτων διατροφής παρατηρήθηκε βελτίωση της ανοσολογικής λειτουργίας, της λειτουργίας εντέρου, της σχέσης αποτελεσματικότητας-κόστους και της διατροφικής κατάστασης. Επίσης αποτελέσματα μελετών έδειξαν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα σε ασθενείς με καρκίνο υπό χημειοθεραπεία συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο σε σταθεροποίηση του βάρους, και σε ασθενείς σε καχεκτική κατάσταση στην αύξηση του σωματικού βάρους και της άλιπης μάζας σώματος. Ωστόσο δεν εμποδίζουν την ανάπτυξη καχεξίας αλλά τη μετριάζουν. Επίσης, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής με ω-3 λιπαρά οξέα θα πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον τρεις εβδομάδες”, προσθέτει η κ. Βενίκη.