Ένα από τα πιο γνωστά βότανα που χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είναι η λεβάντα. Είναι όμορφη, μυρωδάτη και έχει ηρεμιστική δράση. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι περιλαμβάνεται στα πλέον διαδεδομένα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Η φήμη που την ακολουθεί είναι κυρίως για τις χαλαρωτικές ιδιότητές της, αν και διαθέτει πολύ περισσότερες… αρετές. Βέβαια, πραγματικά πρόκειται για ένα φυσικό χαλαρωτικό καθώς και τονωτικό (αφέψημα), με αντισηπτικές και επουλωτικές ιδιότητες, γι’ αυτό προτείνεται η χρήση της για την περιποίηση των τραυμάτων και μωλώπων.
Ως χαλαρωτικό χρησιμοποιείται σε μορφή αφεψήματος, ως ρόφημα αλλά και σε λουτρά, ποδόλουτρα και αποξηραμένη στο χώρο (στη Γαλλία θα βρείτε παντού τα «ειδικά» μαξιλαράκια λεβάντας). Ως αντισπασμωδικό, προτείνεται για να ηρεμήσει τον κάθε είδους προέλευσης βήχα, από κρυολόγημα και γρίπη μέχρι άσθμα και βρογχίτιδα, να απαλλάξει από τον μετεωρισμό και τη δυσπεψία. Καταπραΰνει τον πονοκέφαλο, τους ρευματικούς και μυϊκούς πόνους. Για τους Δυτικούς, η θεραπευτική δράση της εξαπλώνεται σε ευρύτερο πεδίο.
Λατινική ονομασία: Lavandula stoechas
Τρόποι χρήσης
Αφέψημα, λουτρό, επιθέματα, γαργάρες, πλύσεις εισπνοές.
Θεραπευτικές ιδιότητες της λεβάντας: εν τάχει
Αναφορές για τις θεραπευτικές της ιδιότητες υπάρχουν στην αρχαία από τον Θεόφραστο καθώς και στο σύγγραμμα του Διοσκουρίδη De Materia Medica. Εκεί τονίζεται ότι η κατανάλωση λεβάντας ανακουφίζει από τους πονοκεφάλους, τον πονόλαιμο και τη δυσπεψία. Επίσης, ο διακεκριμένος βοτανολόγος αναφέρει πως η λεβάντα είναι κατάλληλη για την περιποίηση πληγών και δερματικών παθήσεων. Δεν είναι τυχαίο πως οι Ρωμαίοι στρατιώτες κουβαλούσαν λεβάντα για να βάζουν στα τραύματα τους. Πολλούς αιώνες αργότερα για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιήθηκε από τους στρατιώτες στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο για την περιποίηση των τραυμάτων τους. Η χρήση των αποξηραμένων ανθών λεβάντας προβλέπεται και στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία.
Λεβάντα για το άγχος, την υπερένταση και την κατάθλιψη
Λόγω των ηρεμιστικών της ιδιοτήτων, η λεβάντα χρησιμοποιείται για τη μείωση του άγχους, της υπερέντασης καθώς και για την αντιμετώπιση περιπτώσεων ήπιας κατάθλιψης. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πλέον αποτελεσματικό έλαιο στην περίπτωση του στρες είναι η λεβάντα. Τι να κάνεις: Ρίξε μερικές σταγόνες από αιθέριο έλαιο λεβάντας σε ένα μαντήλι. Στη συνέχεια, τοποθέτησέ το στη τσάντα ή την τσέπη σου και φρόντισε να το εισπνέεις κάθε φορά που νιώθεις το στρες να χτυπάει κόκκινο. Ως εκχύλισμα της θεωρείται από βοτανοθεραπευτές κατάλληλο για την αντιμετώπιση νευρικών πονοκεφάλων και της αϋπνίας. Επιπλέον το εκχύλισμα λεβάντας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κομπρέσα και να τοποθετηθεί στο μέτωπο, ανακουφίζοντας από τις ημικρανίες, την υπερένταση, την κούραση, και τις συνέπειες της κατανάλωσης αλκοόλ (hangover).
Για καλύτερο ύπνο: Λεβάντα
Σίγουρα έχεις δει τη γιαγιά σου να βάζει μέσα στο μαξιλάρι της σακουλάκια λεβάντας. Εσύ πίστευες ότι το κάνει για το υπέροχο άρωμά της, αλλά υπάρχει και άλλη -πιο βαθιά- αιτία. Μελέτες δείχνουν ότι η μυρωδιά της λεβάντας αυξάνει τα βραδέα κύματα που είναι υπεύθυνα για το βαθύ ύπνο, ενώ το λουλούδι της λεβάντας επιδρά ευνοϊκά σε περιπτώσεις ήπιας αϋπνίας.
Χαλαρωτικό body mist με λεβάντα
Η παρακάτω συνταγή για ένα diy body mist είναι πανεύκολη και μπορεί κανείς να το χρησιμοποιήσει σε ένα αφρόλουτρο ή να το ψεκάσει στο σώμα του μετά από μια κουραστική ημέρα στην δουλειά. Η συνταγή έχει θεραπευτικά υλικά και μυρωδιές, μέσα από τα χαλαρωτικά έλαια του χαμομηλιού αλλά και της λεβάντας!
Τι θα χρειαστείς
- 1 σκουρόχρωμο δοχείο (με χωρητικότητα 5ml)
- 8 σταγόνες από έλαιο χαμομηλιού
- 8 σταγόνες από έλαιο λεβάντας (μπορείς να βάλεις και ευκάλυπτο)
- Εμφιαλωμένο νερό
Εκτέλεση: Ρίξε τα δύο έλαια στο δοχείο και γέμισε το υπόλοιπο με νερό. Κούνησε καλά το μπουκάλι με το mist για να ανακατευτούν τα υλικά. Διατήρησε σε σκιερό μέρος.
Χοιρινές μπριζόλες με λεβάντα και δαμάσκηνα
Υλικά για 2 μερίδες
- 2 κ.σ. ελαιόλαδο
- 3 κ.γ. κλωναράκια λεβάντας
- 2 κ.γ. καστανή ζάχαρη
- 2 κ.γ. φρέσκο θυμάρι, ψιλοκομμένο
- 1 κ.γ. χοντρό αλάτι
- 3/4 κ.γ. πιπέρι
- 2 σκελίδες σκόρδο, ψιλοκομμένες
- 2 χοιρινές μπριζόλες
- 1/4 φλ. μέλι
- 2 κ.γ. βαλσαμικό ξίδι
- 4 ώριμα δαμάσκηνα ή βανίλιες
Εκτέλεση:
- Σε ένα μικρό μπολ, ανακατεύεις καλά 1 κ.σ. ελαιόλαδο, 2 κ.σ. λεβάντα, τη ζάχαρη, το θυμάρι, το αλάτι, το πιπέρι και το σκόρδο. Στη συνέχεια, απλώνεις το μείγμα στις μπριζόλες και τις αφήνεις σε θερμοκρασία δωματίου για 20-30 λεπτά.
- Ζεσταίνεις το μέλι και την υπόλοιπη λεβάντα σε μια κατσαρόλα, σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά. Μόλις πάρουν μια βράση, αποσύρεις το σκεύος από τη φωτιά, προσθέτεις το ξίδι και ανακατεύεις μέχρι να ενσωματωθεί καλά στο μείγμα. Αφήνεις τη σάλτσα να κρυώσει λίγο.
- Λαδώνεις ένα αντικολλητικό τηγάνι. Βάζεις τις μπριζόλε και ψήνεις να ροδίσουν ελαφρά και από τις δύο πλευρές, περίπου 3 λεπτά από κάθε πλευρά. Στη συνέχεια, αποσύρεις το τηγάνι από τη φωτιά. Καλύπτεις τις μπριζόλες με τη σάλτσα μελιού και επαναφέρεις το τηγάνι στη φωτιά για 4 ακόμη λεπτά. Μεταφέρεις τις μπριζόλες σε ένα πιάτο και τις σκεπάζεις με λίγο αλουμινόχαρτο.
- Ρίχνεις το υπόλοιπο ελαιόλαδο στο τηγάνι και σοτάρεις σε αυτό τα δαμάσκηνα για 3-4 λεπτά. Τα περιχύνεις με την υπόλοιπη σάλτσα μελιού και μαγειρεύεις μέχρι να καραμελώσουν τα φρούτο, για 1-2 λεπτά. Τοποθετείς τις μπριζόλες και τα δαμάσκηνα στα πιάτα και σερβίρεις με ένα κλωναράκι λεβάντας.
Tip: Μπορείς να καλύψεις τις μπριζόλες σου με το μείγμα μπαχαρικών, 3-4 ώρες προτού τις μαγειρέψεις. Σε αυτήν την περίπτωση, φρόντισε να τις βάλεις στο ψυγείο μέχρι να τις ψήσεις.
Μάσκα μαλλιών
Πρόκειται για μια μάσκα μαλλιών που τα κάνει όλα: Θρέφει τα μαλλιά, τα ενυδατώνει αλλά επιδιορθώνει και την τρίχα.
Τι θα χρειαστείς:
- 1 μικρό μπολ
- 2 κουταλιές του γλυκού βούτυρο καρύδας (εάν έχεις μακριά μαλλιά, μπορεί να χρειαστεί να προσθέσεις λίγο ακόμη)
- 1 στικ φρέσκιας ή ξερής λεβάντας ή 2 σταγόνες από έλαιο λεβάντας
Εκτέλεση:
Σε ένα κατσαρολάκι βάλε το βούτυρο καρύδας και την λεβάντα. Λιώσε το μείγμα σε χαμηλή φωτιά, σε μπεν μαρί. Όταν λιώσει απόσυρε από την φωτιά, άδειασέ το στο μπολ και άσε την μάσκα να «κάτσει» για 10-15 λεπτά. Έπειτα, άπλωσε πολύ καλά σε όλο το κεφάλι, δίνοντας προσοχή στις άκρες των μαλλιών, που συνήθως είναι πιο ταλαιπωρημένες. Άφησε την μάσκα για 15 με 45 λεπτά. Λούσε καλά με σαμπουάν. Έτοιμη!
Θα δεις ότι τα μαλλιά σου θα είναι πιο μαλακά και λαμπερά από την πρώτη κιόλας χρήση!
Βότκα με λεμόνι και λεβάντα
Να ένας (ακόμη) τρόπος να εκμεταλλευτείς τη λεβάντα που έχεις στη γλάστρα της βεράντας σου: να την προσθέσεις σε ένα κοκτέιλ δίνοντάς του υπέροχο άρωμα. Ό,τι πρέπει για μια ανοιξιάτικη βραδιά με φίλους!
Υλικά:
- 6 κύβοι λευκής ζάχαρης
- 50 ml κρύο νερό
- 100 ml φρέσκοστυμμένο χυμό λεμονιού
- 100 ml βότκα
- πάγο
- 4 κλωνάρια λεβάντας
Εκτέλεση:
Χτυπάς τουλάχιστον τριάντα φορές όλα τα υλικά σε ένα σέικερ, προσθέτοντας όμως μόνο 2 από τα κλωνάρια της λεβάντας. Μοιράζεις το μείγμα σε δύο κολωνάτα ποτήρια και γαρνίρεις με τα υπόλοιπα 2 κλωνάρια.
Tip: Εναλλακτικά, μπορείς να φτιάξεις ένα σιρόπι, ζεσταίνοντας σε κατσαρολάκι το νερό, τη ζάχαρη και τη λεβάντα. Αφού σουρώσεις το μείγμα και το αφήσεις να κρυώσει, το αναμειγνύεις με τα υπόλοιπα υλικά.
Πηγή: The Effortless Chic
Άλλες θεραπευτικές ιδιότητες
Άλλες αναφορές υποστηρίζουν ότι λόγω της αντιβακτηριδιακής και αντισηπτικής της δράσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση των παρασίτων στα έντερα.
Ένα …τσάι με λεβάντα μπορεί να σας καταπραϋνει από το φούσκωμα, τη δυσπεψία, τους σπασμούς, αλλά και τις ημικρανίες.
Καλλιέργεια
Η λεβάντα καλλιεργείται σε εδάφη πλούσια σε ασβέστιο, καθώς αυτό βελτιώνει την ποιότητα του αιθερίου ελαίου της και βοηθά την ανάπτυξη του φυτού. Το έδαφος καλλιέργειας πρέπει να είναι ελαφρύ και χαλικώδες, γι’ αυτό και το φυτό προσφέρεται για καλλιέργεια σε εκτάσεις ακατάλληλες για άλλου τύπου καλλιέργειες. Δεν αγαπά, επίσης, ιδιαίτερα την υγρασία, αλλά ούτε και την ολοσχερή ξηρασία. Σήμερα καλλιεργείται στην Ισπανία, τη Γαλλία, τη Βουλγαρία και αρκετές χώρες της Βόρειας Αφρικής. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στην Αρκαδία, το Κιλκίς, την Κοζανη, την Κεφαλληνία, τις Σέρρες την Κομοτηνή και τη Σαμοθράκη. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους, με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η συλλογή (συγκομιδή) γίνεται κατά το στάδιο πλήρους ανθοφορίας, οπότε και μπορεί να ληφθεί η μέγιστη ποσότητα (και ποιότητα) αιθερίου ελαίου.
Προσοχή
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. Τα βότανα θα πρέπει να καταναλώνονται με ιδιαίτερη προσοχή και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, κυρίως για όσους ακολουθούν ιατροφαρμακευτική αγωγή, αλλά και για τις εγκύους, τις θηλάζουσες και τα παιδιά. Τα βότανα δεν αποτελούν φάρμακα, ούτε πρέπει να τα καταναλώνουμε αλόγιστα και με την ελπίδα ότι θα γιατρέψουν όλες τις ασθένειες.Τα φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με μέτρο και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που γνωρίζουν καλύτερα. Πριν χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε βότανο είναι απαραίτητο να είστε σίγουροι ότι είναι το σωστό φυτό. Η λανθασμένη αναγνώριση βοτάνων είναι η αιτία συχνά για πολλές παρενέργειες.