Η άνοια είναι ένα σύνδρομο, το οποίο χαρακτηρίζεται από έκπτωση των ανωτέρω νοητικών λειτουργιών. Ο ασθενής με άνοια παρουσιάζει προβλήματα στη μνήμη, την προσοχή, τη συγκέντρωση, την ομιλία και τη σκέψη, με αποτέλεσμα να προκαλούνται ποικίλες δυσκολίες στην καθημερινή, επαγγελματική και κοινωνική ζωή του.
Σε ποια ηλικία μπορεί να πάθει κανείς άνοια;
Η άνοια εκδηλώνεται συνήθως σε άτομα άνω των 65 ετών. Επηρεάζει έναν στους 100 ανθρώπους πριν τα 65 με τη συχνότητα να διπλασιάζεται ανά πενταετία, με αποτέλεσμα πάνω από το 30% των ατόμων μετά τα 90 έτη να πάσχουν από τη νόσο.
Υπάρχουν κάποια σύντομα test από τα οποία μπορεί να καταλάβει κανείς αν έχει άνοια;
Ναι, δυο είναι τα πιο διαδεδομένα εργαλεία μέτρησης της άνοιας, το MMSE (Mini Mental State Examination) και το τεστ του ρολογιού. Το MMSE χρησιμοποιείται στην κλινική πράξη σαν διαγωνιστικό εργαλείο μέτρησης της γνωστικής λειτουργίας, αλλά και για την παρακολούθηση της πορείας της νόσου και την μελέτη της αποτελεσματικότητας των θεραπευτικών παρεμβάσεων. Το MMSE ελέγχει τη γνωστική λειτουργία στους εξής τομείς: προσανατολισμό στο χώρο και στο χρόνο, προσοχή-συγκέντρωση, πράξεις, άμεση και πρόσφατη μνήμη, γλώσσα, ικανότητα εκτέλεσης προφορικής και γραπτής εντολής, γραφή και αντιγραφή. Η χορήγησή του απαιτεί 5-12 λεπτά από έναν εκπαιδευμένο εξεταστή. Το τεστ ρολογιού (clock drawing test) ελέγχει τη μετωπιαία, κροταφική και βρεγματική λειτουργία. Μειωμένη απόδοση στο συγκεκριμένο τα τεστ σχετίζεται όχι μόνο με κατασκευαστική δυσχέρεια αλλά και με μειωμένη κατανόηση της εντολής, έκπτωση μνήμης και έκπτωση των οπτικοχωρικών ικανοτήτων.
Ποια είναι τα στάδια της νόσου;
Σύμφωνα με τη βαθμολογία του ασθενούς στο MMSE (Mini Mental State Examination), το οποίο αποτελεί το πλέον ευρέως διαδεδομένο εργαλείο μέτρησης της γνωστικής λειτουργίας, η νόσος μπορεί να χωριστεί σε 3 στάδια. Καθώς η βαθμολογία του τεστ έχει μέγιστη τιμή το 30, ο ασθενής που έχει βαθμολογία 30-20, έχει ήπιας μορφής άνοια, ο ασθενής με MMSE 20-10 έχει άνοια μέτριας μορφής, ενώ από το 10-0 η άνοια θεωρείται σοβαρής μορφής. Επίσης, υπάρχει ακόμη μια κατηγοριοποίηση της άνοιας σε επτά στάδια, ανάλογα με τη λειτουργικότητα του ασθενούς σε διάφορες δραστηριότητες και την προοδευτική μείωση των γνωστικών λειτουργιών του.