Πρόκειται για νευρογενή διαταραχή του οισοφάγου άγνωστης αιτιολογίας, που χαρακτηρίζεται από μείωση του περισταλτισμού (κινήσεις προώθησης του περιεχομένου) του τοιχώματός του και έλλειψη χάλασης του κατώτερου σφιγκτήρα του.
Παθογένεια
α) Νευρογενείς αιτίες
* από το κεντρικό νευρικό σύστημα
* από το περιφερικό (διατομή πνευμονογαστρικών νεύρων)
β) Παράσιτα (Trypanosoma cruzi)
Οποιαδήποτε όμως η αιτία, το αποτέλεσμα είναι καταστροφή ή απώλεια των γαγγλιακών κυττάρων του οισοφαγικού πλέγματος του τοιχώματος του οισοφάγου (απονεύρωση του οισοφάγου). Έτσι, το κατώτερο τμήμα του οισοφάγου παρουσιάζει στένωση, ενώ το υπερκείμενο του μεγάλη διάταση από υπερπλήρωση. Η αχαλασία προδιαθέτει σε ορισμένες περιπτώσεις την ανάπτυξη κακοήθους νεοπλάσματος του οισοφάγου.
Κλινική εικόνα
* Δυσφαγία
* Ανάρροια (αναγωγή τροφών, ορισμένες φορές άπεπτων) ιδιαίτερα τη νύχτα
* Πόνος στο στήθος (οπισθοστερνικός) κατά την κατάποση
* Βήχας (ιδίως νυκτερινός)
* Εισρόφηση στους πνεύμονες που μπορεί να καταλήξει σε πνευμονικό απόστημα
* Απώλεια βαρους
Διάγνωση
* Ακτινολογικός έλεγχος του οισοφάγου με βαριούχο γεύμα
* Μανομετρία του οισοφάγου (έλεγχος κινητικότητας, πιέσεων)
* Οισοφαγοσκόπηση (ενδοσκόπηση)
Αντιμετώπιση
Στόχος των θεραπευτικών μεθόδων είναι η μείωση του σπασμού του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα και επομένως η ανακουφιση από τα συμπτώματα:
1. Διαστολές με ειδικά μέσα.
2. Φάρμακα που προκαλούν χάλαση (χαλάρωση) του σφιγκτήρα όπως: νιτρώδη, αναστολείς των διαύλων ασβεστίου.
3. Απευθείας έγχυση τοξίνης τοu κλωστηριδίου της αλλαντίασης (Clostritidium Botullinum) στον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα.
4. Χειρουργική αποκατάσταση (καρδιομυοτομή κατα Heller) που τελευταία έχει επιτευχθεί με λαπαροσκοπική τεχνική.
Βασίλης Κυβέλλος – Ειδικός Παθολόγος