Γράφει ο Χρήστος Χαλίτσιος
Η υγειονομική περίθαλψη είναι κεφαλαιώδους σημασίας για ένα κράτος δικαίου πολιτισμού και δημοκρατίας. Στο πλαίσιο της φροντίδας υγείας το φαρμακείο κατέχει σπουδαία θέση, και ο φαρμακοποιός διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο υγειονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.
Το φαρμακείο, ως οντότητα είναι κύτταρο της κοινωνίας αποτελώντας σημείο αναφοράς για την περιοχή ή γειτονιά ή οικισμό, όπου ανήκει καθώς εκτός από τον χώρο πώλησης φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων, παραφαρμακευτικών προιόντων και παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας αποτελεί και χώρο συνεύρεσης ασθενών και πολιτών.
Το φαρμακείο είναι μια σύνθετη και πολύπλευρη επιχείρηση. Είναι ένα μίγμα εμπορικής δραστηριότητας και παροχής υπηρεσιών υγείας.
Στις ημέρες μας όπου λαμβάνουν χώρα τεράστιες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές το φαρμακείο εξελίσεται και μεταλάσσεται. Έτσι μπορεί να θεωρηθεί ως χώρος υγείας, ομορφιάς και ευ ζήν.
Ο φαρμακοποιός δεν παρασκευάζει και διαθέτει στο κοινό μόνο φαρμακευτικά σκευάσματα αλλά επιτελεί λειτούργημα παρέχοντας υπηρεσία. Πιο συγκεκριμένα ο επιστήμονας υγείας φαρμακοποιός:
1. Διαθέτει φάρμακα εκτελώντας την ιατρική συνταγή ελέγχοντας την ορθότητα δίνοντας της κατάλληλες συμβουλές στον ασθενή για την σωστή λήψη των φαρμάκων εξηγώντας την δοσολογία, τον τρόπο χορήγησης, ενημερώντοντας για τις ανεπιθύμητες ενέργειες και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής και τροφές.
2. Πραγματοποιεί φαρμακοεπαγρύπνηση καταγράφοντας πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες και τοξικότητα απο την χρήση των φαρμάκων στην κλινική πράξη
3. Προάγει την υγεία ενημερώνοντας για θέματα υγείας για εποχιακά νοσήματα και λοιμώξεις, για αλλεργίες, δίνοντας διατροφικές συμβουλές, μέτρα πρόληψης προτείνοντας συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν επικουρικά και αποτρέποντας την πολυφαρμακία και την χρήση ουσιών που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα (όπως σε αθλητές που κάνουν πρωταθλητισμό). Συνεπώς ο φαρμακοποιός εκπαιδεύει το κοινό.
4. Διαχειρίζεται και φυλάσσει σωστά και ορθά τα φαρμακευτικά σκευάσματα και τις ουσίες που υπόκεινται σε έλεγχο και μέριμνα για την ανακύκλωση τους μετά την ημερομηνία λήξης τους.
5. Παρέχει φαρμακευτική φροντίδα. Γνωρίζοντας την φαρμακευτική αγωγή ενός ασθενή με χρόνιο νόσημα ελέγχει την συμμόρφωση στην θεραπεία καταγράφοντας τυχόν προβλήματα. Προσφέρει την δυνατότητα διαγνωστικών ελέγχων (όπως μέτρηση της πίεσης) καθώς και ερμηνεία διαφορών διαγνωστικών εξετάσεων.
6. Επιτελεί κοινωνικό έργο, διευκολύνει τους ασθενείς δανείζοντας φάρμακα και προσφέροντας ευκολία στην πληρωμή.
7. Συμβάλλει στην αυτοθεραπεία. Προσφέρει την συμβουλή του για την διαχείρηση συμπτωμάτων και διαταραχών υγείας, προτείνοντας ιδιοσκευάσματα που δεν απαιτούν συνταγή.
8. Γίνεται αρωγός για κοινωνικά θέματα όπως ο μητρικός θηλασμός, ο αλκοολισμός, η φαρμακοδιέγερση, ο αντικαπνιστικός αγώνας.
9. Είναι άνθρωπος εμπιστοσύνης με σημαντικό ρόλο στην κατανόηση και βοήθεια ανθρώπων ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων και ατόμων με ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση.
10. Παρασκευάζει φάρμακα. Ο φαρμακοποιός έιναι ο ειδικός του εργαστηρίου όπου παρασκευάζει φάρμακα σε οποιαδήποτε φαρμακευτική μορφή καθώς κα δερμοκαλλυντικών για την υγεία της επιδερμίδας.
11. Εχει παρουσία διαρκή. Το φαρμακείο είναι μονάδα υγείας σε λειτουργίας 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα, 365 ημέρες τον χρόνο (με τα εφημερεύοντα και τα διανυκτερεύοντα).
12. Παρέχει πρώτες βοήθειες σε επείγοντα περιστατικά
Ο φαρμακοποιός είναι ο επιστήμονας της κοινότητας γνώστης των βιοδραστικών ουσιών, της παρασκευής τους, της μορφοποίησης τους, της δράσης τους στον οργανισμό καθώς και της τοξικότητας τους σε περίπτωση δηλητηριάσεων.
Είναι η πρώτη επαφή ενός ανθρώπου με θέματα υγείας καθώς οποιοσδήποτε χρειάζεται μια συμβουλή, μια πληροφορία βρίσκει πόρτα φαρμακείου ανοιχτή για οποιαδήποτε ερώτηση παρέχοντας απαντήσεις αφιλοκερδώς.
Έχει το γνωστικό υπόβαθρο για τις εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους όπως η ομοιοπαθητική, φυτοθεραπεία κ.α.
Συνοψίζοντας ο φαρμακοποιός είναι ο μόνος που γνωρίζει την τέχνη του φαρμακείου, που έχει την γνώση και την ικανότητα να παρασκευάσει φάρμακα, να διαλέξει για καθε ασθενή τα κατάλληλα συστατικά, να προσδιορίσει την καταλληλότερη φαρμακευτική μορφή για την προσδοκώμενη φαρμακολογική δράση που ξέρει να αξιολογεί την ποιότητα των χρησιμοποιούμενων δραστικών ουσιών, που ξέρει να προβλέπει τις πιθανές αλληλεπιδράσεις, που μπορεί να ακούσει, να καθησυχάσει, να συμβουλεύσει.
Αυτή η μοναδικότητα είναι η μόνη «δραστική ουσία» της φαρμακευτικής πρακτικής.