Νάτριο

Νάτριο

Περιγραφή
Το Νάτριο είναι μέταλλο ή μεταλλικό στοιχείο, δηλαδή ανήκει στην ομάδα των ανόργανων στοιχείων που λέγονται μακροστοιχεία ή αλλιώς μεγαλοστοιχεία. Το νάτριο μαζί με το κάλιο ρυθμίζουν την οσμωτική πίεση στα κύτταρα και βοηθούν στη διατήρηση της οξεο-βασικής ισορροπίας και τη μεταφορά θρεπτικών στοιχείων στα κύτταρα. Το κάλιο και το νάτριο είναι και τα δύο αλκαλιμέταλλα πολύ παρόμοια, από χημικής πλευράς. Για το λόγο αυτό, αρχικά (στην Ιστορία), τα άλατά τους δεν διαφοροποιούνταν. Τελικά συνειδητοποιήθηκε ότι πρόκειται για δυο διαφορετικά χημικά στοιχεία, στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν έγινε εφικτή η απομόνωση των ίδιων των μετάλλων με ηλεκτρόλυση.
Το νάτριο εξασφαλίζει την ισορροπία του οργανισμού σε νερό, διατηρεί την ισορροπία ιόντων στο αίμα. Το υπερβολικό όμως νάτριο ή νερό στο σώμα μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία των υγρών και του ΡΗ. Το νάτριο σχετίζεται με τη μυϊκή σύσπαση και τη λειτουργία του μυϊκού συστήματος, καθιστά δυνατές τις μυϊκές συσπάσεις και τις νευρικές αντιδράσεις.

Πηγές νατρίου
Πηγές νατρίου είναι το αλάτι, το τυρί γραβιέρα, τα φύκια, τα θαλασσινά, το αλατισμένο βούτυρο, οι ελιές οι αλατισμένες, το τυρί φέτα, οι παστές σαρδέλες, το σουσάμι, το ψωμί, ο μπακαλιάρος, το ρύζι και τα δημητριακά.

Ημερήσια δόση
Η ημερήσια λήψη νατρίου κυμαίνεται από 1100 έως 3300 mg.

Σημάδια ανεπάρκειας
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν επαρκή ποσότητα νατρίου στο σώμα τους και σπάνια παρατηρείται έλλειψή του. Συνήθως αφορά ανθρώπους που παίρνουν διουριτικά και αποφεύγουν το αλάτι. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από την έλλειψη νατρίου είναι: κεφαλικές κράμπες, ζαλάδα, πονοκέφαλος, υπόταση, ναυτία και απώλεια βάρους. Σε περίπτωση που υπάρχει αυξημένη ποσότητα νατρίου στο σώμα, έχουμε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, οιδήματα και παθήσεις στο συκώτι και τα νεφρά. Επίσης, σημαντική είναι η ισσοροπία ανάμεσα στο νάτριο και το κάλιο, για να υπάρχει καλή υγεία. Μια ανισσοροπία μεταξύ αυτών των δύο στοιχείων μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις.

Τοξικότητα
Υπερβολική λήψη χλωριούχου νατρίου μπορεί να προκαλέσει αύξηση στον όγκο του εξωκυτταρικού υγρού καθώς το νερό αποβάλλεται από τα κύτταρα ώστε να διατηρηθεί σε κανονικά επίπεδα η συγκέντρωση του νατρίου. Εντούτοις, εφόσον οι ανάγκες σε νερό μπορούν να ικανοποιηθούν, τα νεφρά όταν λειτουργούν κανονικά μπορούν να αποβάλλουν την περίσσεια του νατρίου και να επαναφέρουν το σύστημα σε κανονικά επίπεδα. Η λήψη μεγάλης ποσότητας άλατος μπορεί να προκαλέσει ναυτία, εμετό, διάρροια και στομαχικές συσπάσεις. Οι πολύ υψηλές συγκεντρώσεις νατρίου στο πλάσμα (υπερνατριεμία) γενικά αναπτύσσονται από την υπερβολική απώλεια νερού, που συχνά συνοδεύεται από βεβαρημένο μηχανισμό δίψας ή έλλειψη πρόσβασης σε νερό. Τα συμπτώματα της υπερνατριεμίας με την εμφάνιση εκτεταμένης απώλειας υγρών μπορεί να περιλαμβάνουν ζάλη ή λιποθυμία, χαμηλή πίεση και ελαττωμένη παραγωγή ούρων. Έντονη υπερνατριαιμία μπορεί να προκαλέσει οίδημα, υπέρταση, ταχυπαλμία, δυσκολία στην αναπνοή, σπασμούς, κώμα και θάνατο. Η υπερνατριαιμία σπανίως προκαλείται από υπερβολική λήψη νατρίου (μόνο στην περίπτωση κατάποσης μεγάλης ποσότητας θαλασσινού νερού ή ενδοφλέβιας έκχυσης συμπυκνωμένου αλατισμένου διαλύματος). Στο τελικό στάδιο η καταστροφή των νεφρών, η αδυναμία αποβολής του νατρίου μέσω των ούρων μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση υγρών, που οδηγεί σε οίδημα, υψηλή πίεση ή βλάβη της καρδιάς αν η λήψη άλατος και νερού δεν περιοριστεί.

 

Leave a Comment