Τι είναι η σπαστικότητα και οι μυικοί σπασμοί και πως αντιμετωπίζονται;
Η σπαστικότητα αποτελεί συστατικό του συνδρόμου του ανώτερου κινητικού νευρώνα.Eίναι κινητική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ταχυτητοεξαρτώμενη αύξηση του μυϊκού τόνου με υπερβολικά τινάγματα των τενόντων, ως αποτέλεσμα του ευερέθιστου αντανακλαστικού διάτασης.Προκαλείται από βλάβη λειτουργικότητας στον εγκέφαλο και /ή στο νωτιαίο μυελό και συνοδεύεται από αυξημένα τενόντια αντανακλαστικά και κλόνο. Επικρατεί στους καμπτήρες μυς των άνω άκρων και στους εκτείνοντες των κάτω άκρων και πιο συχνά στους πρηνιστές από τους υπτιαστές.
Ο όρος μυϊκός σπασμός αποτελεί τύπο μη φυσιολογικής μυϊκής δραστηριότητας. Είναι ξαφνικές, μη εθελούσιες, αλγεινές μυϊκές συσπάσεις που εμφανίζονται με τραύμα ή ερεθισμό. Περιλαμβάνουν:
α) δυσκαμψία (stiffness)-ακαμψία (rigidity) σε ηρεμία,
β) βραδεία χαλάρωση των μυών και
γ) παροδικές συσπάσεις ενός μυός σε ηρεμία δεσμιδώσεις
Οι σπασμοί μπορεί να είναι κλονικοί (εναλλαγή σύσπασης-χαλάρωσης) ή τονικοί (επιμονή σύσπασης). Εμφανίζονται μετά από μυοσκελετικό τραύμα ή φλεγμονή (π.χ. διάστρεμμα, θλάση, θυλακίτις, αρθρίτις). Σπασμός συνυπάρχει στο οξύ ή χρόνιο άλγος της οσφύος και του αυχένα.
Φαρμακευτική αντιμετώπιση σπαστικότητας και μυικών σπασμών
Τα χαλαρωτικά φάρμακα των σκελετικών μυών διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
1) κεντρικώς δρώντα και
2) περιφερικώς δρώντα.
Η ομάδα των κεντρικώς δρώντων (φαίνεται πως δρουν στο Κ.Ν.Σ.) περιλαμβάνει αρκετά φάρμακα που από χημική άποψη είναι διαφορετικά. Μόνο η δαντρολένη έχει απευθείας δράση στο επίπεδο της νευρομυϊκής σύναψης.
Συμπερασματικά
Η επιλογή του φαρμάκου εξαρτάται από τη διαταραχή που θεραπεύουμε:
* Για οξύ μυϊκό σπασμό ή πόνο μπορεί να δοθεί ένα φάρμακο από το στόμα ή ενδομυϊκά
* Φάρμακα που έχουν και ηρεμιστική δράση δεν συνιστώνται για χορήγηση μεγάλου διαστήματος
Οι ενδομυϊκές χορηγήσεις φαρμάκων προτιμώνται κυρίως σε ορθοπαιδικές παθήσεις που χρήζουν συνήθως ταχείας καταπράυνσης και αναλγησίας. Κανένα από τα σκελετικά μυοχαλαρωτικά φάρμακα δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι ασφαλές κατά την εγκυμοσύνη και τη γαλουχία. Στα παιδιά η επιλογή του φαρμάκου περιορίζεται από τις προκαθορισμένες παιδιατρικές δόσεις. Σχετικά με τα σκελετικά μυοχαλαρωτικά φάρμακα επιτυχία της θεραπείας είναι να ανακουφίσουμε τον πόνο, τον μυϊκό σπασμό και τη σπαστικότητα των μυών χωρίς να διαταράξουμε τη δυνατότητα του ασθενούς να πραγματοποιεί μόνος του δραστηριότητες της καθημερινότητας.