Καλοήθης υπερπλασία προστάτη
Τα συμπτώματα της υπερτροφίας του προστάτη
* Καθυστερημένη έναρξη ούρησης (η ούρηση αρχίζει με προσπάθεια).
* Αδυναμία αναβολής ούρησης (επιτακτική ούρηση).
* Συχνή ούρηση (συχνουρία).
* Αργή, αδύναμη ή διακεκομμένη ροή των ούρων.
* Ανάγκη για ούρηση κατά τη διάρκεια της νύχτας (νυχτουρία).
* Αίσθημα ότι η κύστη δεν αδειάζει καλά (ατελής κένωση κύστης).
* Μικρές ποσότητες ούρων, έως και σταγόνες (στραγγουρία).
* Πόνος ή καύσος κατά την ούρηση.
* Αίμα στα ούρα (αιματουρία).
Πως γίνεται η διάγνωση της πάθησης
Οι διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνουν:
* Δακτυλική εξέταση του προστάτη: ο γιατρός, φορώντας γάντια και με λιπαντική αλοιφή, εισάγει ένα δάκτυλο (τον δείκτη) στο ορθό (παχύ έντερο), προκειμένου να ψηλαφίσει τον προστάτη και να διαπιστώσει αν υπάρχουν ανωμαλίες στο μέγεθος, στο σχήμα και στην υφή του. Αν και η εξέταση αυτή προκαλεί κάποια δυσφορία, δεν είναι επίπονη και διαρκεί λιγότερο από ένα λεπτό.
* Εξέταση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA): το PSA είναι ένα ένζυμο που παράγεται από τα κύτταρα του προστάτη και ο ρόλος του είναι να ρευστοποιεί το σπέρμα μετά την εκσπερμάτιση. Συνήθως, μικρή μόνο ποσότητα του PSA βρίσκεται στο αίμα, αλλά, όταν υπάρχει υπερπλασία, φλεγμονή ή καρκίνος του προστάτη, η ποσότητα αυτή είναι αυξημένη. Πρόκειται για μια εξέταση απαραίτητη για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, γι’ αυτό και μαζί με τη δακτυλική θεωρούνται ως οι εξετάσεις που-κυριολεκτικά-σώζουν ζωές.
* Γενική εξέταση ούρων, που δίνει στοιχεία για την ύπαρξη φλεγμονής ή αιματουρίας (πυοσφαίρια και ερυθρά).
* Μέτρηση της ουρίας και της κρεατινίνης στο αίμα, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στους νεφρούς.
* Υπερηχογράφημα νεφρών και κύστης: η εξέταση αυτή δίνει απαραίτητες πληροφορίες για την ανατομική κατάσταση των νεφρών και της κύστης, καθώς και για το αν η κύστη αδειάζει με την ούρηση (μέτρηση υπολειποόμενου ούρων).
* Διορθικό υπερηχογράφημα προστάτη: είναι η πιο ειδική εξέταση που έχουμε, για να μετρήσουμε με ακρίβεια το μέγεθος του προστάτη και να εκτιμήσουμε τη σύστασή του (παρουσία πιθανής φλεγμονής ή όγκου).
* Ουροροομετρία: πρόκειται για εύκολη και αντελώς ανώδυνη εξέταση. Ο ασθενής ουρεί σε ειδικό μηχάνημα και λαμβάνεται η καμπύλη της ούρησης, ενώ υπολογίζεται το ποσό των ούρων που ούρησε, ο χρόνος ούρησης, η μέγιστη ροή ούρων και η τυχόν ύπαρξη απόφραξης.
* Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να γίνει και ουροδυναμικός έλεγχος για τον ακριβή καθορισμό των αιτίων της απόφραξης.
* Τέλος, η κυστεοσκόπηση συνιστάται όταν υπάρχει υποψία άλλων παθολογικών καταστάσεων του κατώτερου ουροποιητικού (παθήσεις της κύστης και της ουρήθρας), ενώ παράλληλα βοηθά στην εκτίμηση του μεγέθους και του σχήματος του προστάτη.
Πως αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα σήμερα
Τρεις τρόποι αντιμετώπισης είναι οι πλέον αποδεκτοί σήμερα:
* Απλή παρακολούθηση: όταν τα συμπτώματα είναι ελάχιστα, ο ουρολόγος συστήνει απλή ετήσια παρακολούθηση. Σε αυτή γίνεται διαγνωστικός έλεγχος, με κάποιες από τις εξετάσεις που κρίνει ο γιατρός απαραίτητες (συνήθως εκτίμηση συμπτωμάτων με ερωτηματολόγιο, PSA και δακτυλική εξέταση του προστάτη). Η αποφυγή της λήψης υγρών 2 ώρες πριν από τον ύπνο, σε συνδυασμό με ούρηση πριν από την κατάκλιση, μπορούν να μειώσουν τον αριθμό ουρήσεων κατά τη διάρκεια της νύχτας σε ανεκτά επίπεδα (1 ούρηση μέχρι το πρωί).
* Φαρμακευτική αγωγή: Ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει τη χρήση φαρμάκων, για να περιοριστεί ο όγκος του προστάτη, ή φάρμακα που χαλαρώνουν το μυικό υπόστρωμα του προστάτη (α-αναστολείς), για την ταχεία ανακούφιση των συμπτωμάτων.
* Χειρουργικές επεμβάσεις: Οι χειρουργικές επεμβάσεις στον προστάτη χωρίζονται στις ανοικτές (με τομή) και στις ενδοσκοπικές (μέσα από την ουρήθρα). Οι ανοικτές έχουν περιοριστεί πια, ενώ στις διουρηθρικές η πρόοδος της τεχνολογίας τις καθιστά σήμερα πιο εύκολες και ασφαλείς.
Οι τύποι των επεμβάσεων είναι οι εξής:
* Διουρηθρική αφαίρεση του προσυάτη, που είναι η πιο συχνή χειρουργική θεραπεία: με τη μέθοδο αυτή αντιμετωπίζεται το 70-80% των αδενωμάτων, αφού μπορούν να αντιμετωπιστούν μικροί και μέτριοι προστάτες. Οι ιστοί που αφαιρούνται στέλνονται στο εργαστήριο, για να γίνει βιοψία.ή γίνεται
* Ανοικτή προστατεκτομή: Η ανοικτή προστατεκτομή γίνεται όταν ο προστάτης έχει μεγαλώσει τόσο (περισσότερο από 100 γραμμάρια), ώστε να μην επιτρέπει να εφαρμοστεί η διουρηθρική επέμβαση με ασφάλεια. Όταν ο προστάτης είναι ιδιαίτερα μεγάλος, χρειάζεται να γίνει χειρουργική αφαίρεσή του μέσα από τομή που γίνεται συνήθως στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Υπάρχουν δύο είδη ανοικτής προστατεκτομής: η διακυστική και η οπισθοηβική. Και στις δυο περιπτώσεις γίνεται τομή κάτω από τον ομφαλό.
* Διουρηθρική προστατεκτομή με χρήση laser: πρόκειται για μια νέα επαναστατική τεχνική που κερδίζει έδαφος διεθνώς. Ένα ειδικό εργαλείο (laser κυστεοσκόπιο) εισάγεται στην ουρήθρα και φτάνει μέχρι τον προστάτη και την κύστη. Μέσα από το όργανο εισάγεται μια οπτική ίνα, που συνδέεται με το ειδικό μηχάνημα παραγωγής laser. Έτσι, υπό άμεση όραση γίνεται επιλεκτική εκπομπή της δέσμης laser πράσινου φωτός πάνω στον προστάτη, τον οποίο η ενέργεια της δέσμης εξαχνώνει (λειώνει). Η διαδικασία αυτή γίνεται με γενική ή με ραχιαία αναισθησία και είναι ανώδυνη. Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, τοποθετείται ένας καθετήρας μέσω της ουρήθρας και γίνονται συνεχείς πλύσεις στην κύστη.