Περιγραφή
Το Γκι ή Βισκος o λευκός (Viscum Album) είναι επίσης γνωστό και ιξός, ελατένιο και μελιάς. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ημι-παρασιτικό φυτό, ευρέως διαδεδομένο στην Ευρώπη (ιερό για Γερμανούς και Γάλλους). Σε αρκετά μέρη της χώρας μας φύεται ως παράσιτο πάνω σε διάφορα δένδρα και ιδιαίτερα στα Έλατα. Επιπλέον, θεωρείται παρασιτικός θάμνος που σχηματίζει τσαμπιά έως 3 μέτρα επάνω στο δέντρο που του χρησιμεύει ως ξενιστής. Έχει στενά σκληρά φύλλα, κιτρινωπά άνθη σε ταξιανθίες των 3 και κολλώδη στρογγυλά, λευκά μούρα. Το γκι έχει συνδεθεί με τα Χριστούγεννα και το χριστουγεννιάτικη διακόσμηση των σπιτιών μας.
Ιστορικά στοιχεία
Ενας παλιός μύθος λέει ότι το γκι φύτρωσε για πρώτη φορά στις πατημασιές του Χριστού, όταν αυτός βάδιζε στη γη και τα αγκαθωτά φύλλα του αλλά και οι κόκκινοι καρποί του, συμβολίζουν τα μαρτύρια του Σωτήρα, λόγος για τον οποίο το γκι λέγεται και το «αγκάθι του Χριστού» σε πολλές γλώσσες της Βόρειας Ευρώπης. Πιθανότητα η σχέση με αυτούς τους μύθους ήταν ο λόγος που το γκι ονομάστηκε το «Αγιο Δέντρο», όπως αναφέρεται γενικότερα από τους παλιότερους συγγραφείς. Ο Πλίνιος το περιγράφει με το όνομα Aquifolius και αναφέρει ότι αν το γκι φυτευτεί κοντά σε ένα σπίτι ή αγρόκτημα, διώχνει μακριά το δηλητήριο, το προστατεύει από τους κεραυνούς και τη μαγεία, ότι τα λουλούδια του κάνουν το νερό να παγώνει και το ξύλο του/ο κορμός του, αν το πετάξεις σε οποιοδήποτε ζώο ακόμα και χωρίς να το αγγίξει, έχει την ιδιότητα να κάνει τα ζώα να γυρίσουν πίσω και να ξαπλώσουν δίπλα του.
Χρησιμα μέρη
Χρήσιμο είναι ολόκληρο το φυτό εκτός από τους άσπρους καρπούς του διότι είναι τοξικοί.
Συστατικά
Το γκι περιέχει γλυκοπρωτείνες, πολυπεπτίδια (βισκοτοξίνες), φλαβανοειδή, καφεικό και άλλα οξέα, λιγνάνες, ακετυλχολίνη και στα μούρα, πολυσακχαρίτες.
Οι βισκοτοξίνες εμποδίζουν των σχηματισμό όγκων και διεγείρουν την αντίσταση του οργανισμού του ανοσοποιητικού.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Τα κλαδιά του γκύ είναι άοσμα, στυφά και έχουν πικρή γεύση όταν ξεραθούν. Οι περισσότερες δραστικές ουσίες βρίσκονται στην φλούδα. Περιέχει μία κολλώδη ουσία παρόμοια με το καουτσούκ, που δεν διαλύεται στο νερό και στο οινόπνευμα και είναι πλούσιο σε δρεψίνη και βασκίνη. Το βότανο επίσης περιέχει κολίνη και ακετυλκολίνη που έχουν υποτασική δράση, βισκοτοξίνη (καρδιενεργό πολυπεπτίδιο) και ολεϊνικό οξύ που είναι ηρεμιστικές ουσίες, ρυθμιστικές της λειτουργίας της καρδιάς και ευεργετικές στις νευρικές διαταραχές. Περιέχει επίσης ένα γλυκοζίδιο της σαπωνίνης , ισταμίνη και αντινεοπλασματικές (αντικαρκινικές) πρωτεΐνες. Το γκυ θεωρείται εξαιρετικό χαλαρωτικό και ενδείκνυται σε πολλές περιπτώσεις καταπραΰνοντας και τονώνοντας το νευρικό σύστημα. Ενεργεί απ’ ευθείας στο πνευμονογαστρικό νεύρο που επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό, ενισχύοντας ταυτόχρονα τον καρδιακό μυ και διαστέλλει τα τοιχώματα των περιφερειακών τριχοειδών αγγείων. Έτσι δρα μειώνοντας την αρτηριακή πίεση του αίματος και βοηθά στα συμπτώματα της αρτηριοσκλήρωσης. Θεωρείται ότι μπορεί επίσης να βοηθήσει σε νευρική ταχυκαρδία και ότι ανακουφίζει τους πονοκεφάλους που οφείλονται στην υπέρταση. Ο Βίσκος συνδυάζεται καλά με τον Κράταιγο,την Βαλεριάνα, το Μελισσόχορτο και το Τίλιο. Το αφέψημα του βοτάνου χρησιμοποιείται από τους θεραπευτές στις υστερίες, υπερδιέγερση , σπασμούς, ζαλάδες και έχει θετική δράση για την τρίτη ηλικία στην κατάπτωση δυνάμεων. Εξωτερικά χρησιμοποιείται στην αρθρίτιδα, νευρίτιδα, ρευματισμούς, σαρκώδεις φλέβες.
Τρόποι χρήσης
Σαν έγχυμα ή αφέψημα. Αν το παρασκευάσουμε ως έγχυμα ρίχνουμε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 30γρ ξηρό βότανο και το αφήνουμε 10-15 λεπτά. Το ρόφημα αυτό το πίνουμε τρεις φορές την ημέρα. Αν παρασκευασθεί ως αφέψημα, βράζουμε 30γρ κοπανισμένο ξηρό βότανο σε 1 φλιτζάνι νερό για ένα λεπτό, σβήνουμε τη φωτιά και το αφήνουμε 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε ένα κουτάλι του φαγητού τρεις φορές την ημέρα. Σαν σκόνη όταν πάσχουμε από νευρικές παθήσεις.
Προφυλάξεις – Παρενέργειες
Το γκί σε μεγάλες δόσεις είναι τοξικό. Προκαλεί χάσιμο των αισθήσεων καιπροσβάλει το νευρικό σύστημα. Να προσέχετε την δόση και να μην χρησιμοποιείτε τους άσπρους καρπούς του γκί. Επισης, χρησιμοποιήστε το μόνο με την επίβλεψη ειδικού.