Ορισμός
Η οστρακιά είναι μολυσματική εξανθηματική νόσος, μια αρρώστια που συνήθως εμφανίζεται με τη μορφή (περιορισμένων πλέον) επιδημιών. Προσβάλλει παιδιά ηλικίας 3-15 ετών (μέγιστη συχνότητα 4-8ετών). Παρόμοια Ορολογία:Σκαρλατίνα
Αιτιολογία
Η οστρακιά οφείλεται σε ένα μικρόβιο που λέγεται β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος. Το μικρόβιο αυτό παράγει μια ουσία (τοξίνη) η οποία προκαλεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα στα ευαίσθητα παιδιά. Δεν αναπτύσσουν όλα τα παιδιά οστρακιά. Επιπλέον, ούτε όλοι οι στρεπτόκοκκοι προκαλούν οστρακιά. Μπορεί δυο αδελφάκια να μολυνθούν από τον ίδιο στρεπτόκοκκο, το ένα παιδί να εμφανίσει οστρακιά ενώ το άλλο παιδί όχι. Η οστρακιά προκαλείται από την είσοδο στο σώμα, μέσω του λάρυγγα, ενός τύπου του βακτηρίου Streptococcus, που προκαλεί αμυγδαλίτιδα. Εάν δεν χορηγηθεί αντιβιοτική θεραπεία, τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται και παράγουν μία τοξίνη ή δηλητήριο, που εισάγεται στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλεί λοίμωξη. Ύστερα από μία περίοδο επώασης που διαρκεί από 1 έως 7 ημέρες, οι ποσότητες της τοξίνης είναι αρκετές για να προκαλέσουν τα συμπτώματα της οστρακιάς.
Συμπτωματολογία
Ο χρόνος επωάσεως είναι 1-4 ημέρες. Τα συμπτώματα της οστρακιάς ποικίλλουν από άτομο σε άτομο. Το άρρωστο παιδί με οστρακιά μπορεί να παρουσιάσει πυρετό, πόνο στην κοιλιά, εμετούς ή πονόλαιμο. Το εξάνθημα εμφανίζεται δυο μέρες μετά, ξεκινά από το λαιμό και το πρόσωπο ενώ αφήνει ανεπηρέαστη την περιοχή γύρω από το στόμα.,ερυθρότητα και πόνο στο λάρυγγα και τις αμυγδαλές και τράχυνση της γλώσσας. Οι αμυγδαλές μπορεί να καλύπτονται από ένα υπόλευκο στρώμα και το παιδί να έχει εμέτους. Την τρίτη ημέρα, το εξάνθημα, το οποίο μπορεί να δημιουργεί κνησμό (φαγούρα), έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο το σώμα, τα χέρια και τα πόδια του παιδιού. Εν τω μεταξύ, η θερμοκρασία του παιδιού αρχίζει να πέφτει και η γλώσσα του αποκτά ζωηρό κόκκινο χρώμα. Ως την έκτη ημέρα, το εξάνθημα υποχωρεί και μπορεί να αρχίσει να ξεφλουδίζει το δέρμα και η γλώσσα, αποκαλύπτοντας μία κόκκινη, τραχιά επιφάνεια. Το ξεφλούδισμα μπορεί να διαρκέσει άλλες 10-14 ημέρες.
Διάγνωση – Ιατρικές Εξετάσεις
Η διάγνωση εκτός από το ιστορικό περιλαμβάνει:
* την καλλιέργεια φαρυγγικού επιχρίσματος
* το Strep test έχει υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση της νόσου πρέπει να είναι άμεση για να αποφεύγεται η μετάδοση σε άλλους.
Η θεραπεία περιλαμβάνει τα παρακάτω:
* Αντιπυρετικά, κατά προτίμηση παρακεταμόλη για το πυρετό.
* Φροντίστε έτσι ώστε το άρρωστο παιδί με οστρακιά να μην έρχεται σε στενή επαφή με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ειδικά αν υπάρχουν βρέφη.
* Να μην χρησιμοποιούν οι άλλοι τα προσωπικά αντικείμενα του παιδιού με οστρακιά.
* Να πλένετε προσεκτικά τα χέρια σας όταν φροντίζετε το άρρωστο παιδί.
* Προσφέρετε στο παιδί μπόλικα υγρά, μαλακά φαγητά γιατί συνήθως τα παιδιά αυτά δυσκολεύονται να καταπιούν.
* Αν το παιδί είναι μεγάλο, μπορεί να κάνει γαργάρες με κάποιο αντισηπτικό φάρμακο.
* Σιγουρευτείτε ότι το παιδί παίρνει το αντιβιοτικό το οποίο συνέστησε ο παιδίατρος.
Χρειάζεται οπωσδήποτε να επισκεφθείτε το παιδίατρο του παιδιού, ο οποίος ίσως ζητήσει να γίνουν κάποιες εξετάσεις (όπως καλλιέργεια εκκρίσεων από τις αμυγδαλές) για να επιβεβαιώσει την παρουσία του μικροβίου. Μαζί με το αντιβιοτικό μπορεί να συνταγογραφήσει κάποια φάρμακα για την περιποίηση του δέρματος. Η θεραπεία με αντιβιοτικά της οστρακιάς, είναι σε θέση να αποτρέπει την εκδήλωση επιπλοκών που δυνατόν να προκληθούν από τη νόσο.
Επιπλοκές
Η ασθένεια είναι σε θέση να προκαλεί σοβαρές επιπλοκές όπως ο ρευματικός πυρετός και νεφροπάθειες, ιδιαίτερα σπειραματονεφρίτιδα. Οι επιπλοκές αυτές δυνατόν να εμφανιστούν 2 με 3 εβδομάδες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος. Παιδιά που παρουσιάζουν ανωμαλίες των ούρων (χρώμα κόκκινο, θολό ή ροδόχρωμο) 2 με 3 εβδομάδες μετά από οστρακιά πρέπει να συμβουλεύονται άμεσα το γιατρό τους διότι αυτό μπορεί να έχει σχέση με πρόβλημα στους νεφρούς και συγκεκριμένα ίσως να πρόκειται για σπειραματονεφρίτιδα που είναι μια από τις επιπλοκές της οστρακιάς.
Οι επιπλοκές της Οστρακιάς είναι:
1. Πυώδεις :
* τραχηλική λεμφαδενίτιδα
* ωτίτιδα
* παραρρινοκολπίτιδα
* περιαμυγδαλικό απόστημα
* μηνιγγίτιδα
* πνευμονία
* ενδοκαρδίτιδα
* οστεομυελίτιδα
* σηπτική αρθρίτιδα.
2. Μη πυώδεις:
* Ρευματικός πυρετός
* Οξεία σπειραματονεφρίτιδα
Πρόληψη
Η πρόληψη της οστρακιάς περιλαμβάνει: Κατά το φτάρνισμα ή το βήχα, το στόμα πρέπει να καλύπτεται Τα χέρια πρέπει να πλένονται καλά μετά το φτάρνισμα, το βήχα, το σκούπισμα ή το φύσημα της μύτης Τα χέρια πρέπει να πλένονται καλά πριν την έναρξη προετοιμασίας του φαγητού. Τα άτομα που φροντίζουν παιδιά με οστρακιά, πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά και να πλένουν συχνά τα χέρια τους Τα ποτήρια που πίνει νερό και τα πιάτα που τρώει φαγητό το παιδί με οστρακιά, πρέπει να διατηρούνται ξεχωριστά και να πλένονται καλά με άφθονο νερό και υγρό πλυσίματος καθόλη τη διάρκεια της νόσου
Πρόγνωση
Η απομόνωση του αρρώστου για 48 ώρες μετά από την αρχή της θεραπείας είναι η καλύτερη πρόγνωση. Δεν υπάρχει τρόπος επίκτητης ανοσοποίησης.